De mensen van het Versnellingsplan: Roland Ettema

Wat voor student was je vroeger?

Een nieuwsgierige student die gemotiveerd was om te begrijpen hoe dingen werkten. Mijn vader had een garagebedrijf waar ik tijdens mij jeugd altijd rondliep en later ben gaan meehelpen en -werken aan verschillende dingen. De techniek heeft me altijd geïnteresseerd. Ik haalde graag dingen uit elkaar om te kunnen zien hoe ze werkten. Dat heb ik overigens nog steeds. Ik ben opgeleid om het garagebedrijf van mijn vader over te nemen, maar naarmate mijn studie vorderde, bleek ik interesse te hebben in ICT en organisatiekunde. Dat heb ik toen gedaan. Ik heb me dus in eerste instantie altijd beziggehouden met de vraag hoe dingen werken, en later met de vraag waarom dingen werken zoals ze doen.

Ik heb een lang traject gevolgd via Autotechniek bij de HTS in Apeldoorn, ICT Management via afstandsonderwijs bij Middlesex University (UK) en uiteindelijk de start van mijn promotietraject bij de TU Delft. Dat promotietraject heb ik uiteindelijk afgemaakt bij de Radboud Universiteit Nijmegen en de Universiteit van Antwerpen. Dit waren drie hele verschillende universiteiten waar ik veel interessante experts ben tegengekomen waarmee ik een hoop mooie discussies heb gevoerd. Het fijne van het werken met drie universiteiten is dat je vanuit verschillende invalshoeken en wetenschappelijke rigor verschillende coaching ontvangt. Daar komt eigenlijk nog bij dat degene bij wie ik promoveerde bij de Radboud, eigenlijk zijn meeste tijd doorbracht in Luxemburg bij het Tudorinstituut, (nu LIST – Luxembourg Institute for Science and Technology) en dat was weer heel anders. Vlak voor mijn promoveren hebben we besloten waar ik zou promoveren. Zo kan het dus lopen als je buitenpromovendus bent!

Waarom werk je in het onderwijs?

Ik werkte tijdens mijn promotietraject bij een consultancybureau. Daar werkte ik voornamelijk met industrie, maar soms ook met overheid en farmaceuten. Toen kwam ik bij de Open Universiteit terecht voor een tijdelijke klus. Na deze opdracht ben ik naar de OU overgestapt, omdat ik door mijn eigen promotietraject zoveel had meegekregen met het onderwijs.

Een reden om over te stappen naar de OU was omdat deze universiteit echt anders is dan andere universiteiten. We zijn een universiteit van afstandsonderwijs met het meest flexibele onderwijsmodel. Hierdoor hangteren ander type bedrijfsvoering aan. Dat maakt dat hier de materie soms behoorlijk complex is en daarmee ook heel interessant. Anderzijds werk ik bij de OU omdat ik me herken in de studenten. Bij de OU hebben we veel studenten die een vergelijkbare keuze maken zoals ik dat heb gedaan – naast je werk en gezin studeren. Als instelling volgen we dus het pad van elke student, iets dat afwijkt van reguliere instellingen waarbij de jaarinschrijving nog de insteek is.

Hoe ben je bij het Versnellingsplan terecht gekomen?

De aanvoerder van de zone Studiedata, Theo, heeft me gevraagd om bij de zone in het Versnellingsplan mee te doen. Ik zit bij de zone Studiedata vanwege mijn achtergrond in data science en business intelligence. Het pad van Theo en ik heeft elkaar jaren geleden gekruist toen Theo nog bij Deloitte werkte en ik net was overgestapt naar de OU. Ik was daar toen al bezig met het opzetten van learning analytics en bleek voorloper op dat gebied. Ook Theo was voorloper op het gebied van student analytics waardoor je elkaar al snel vindt en opzoekt. Als je iets aan het doen bent dat razend interessant is, dan bindt dat.

Het interessante aan studiedata is dat je data hebt over studentbewegingen, de organisatie en processen waarmee je letterlijk een film kunt maken over studenten en hun keuzes. De insteek die ik hierbij kies is dat ik uitsluitend kijk naar gebeurtenissen: “Student A schrijft zich in voor cursus 4 en student B schrijft zich in voor cursus 5.” Of, “Student A opent leeromgeving voor cursus 4, lees de introductie en doet zelftoets” en student B opent leeromgeving voor cursus 4, bekijkt alle filmmateriaal, leest en doet bijdrage in een discussiethread”. Door gebruik te maken van logfiles, zie je ook hoe organisaties werken en kun je de vraag stellen: Wat willen we veranderen aan dit gedrag of dat proces? Daarmee kun je bekijken hoe je het onderwijs en de logistiek duurzamer kan inrichten om de kwaliteit van het onderwijs echt te verbeteren. Ik vind dat mooi om te zien, ik heb daar echte en passie voor.

Ondanks dat het werk van Theo zich richtte op andere vraagstukken die met studiedata kunt beantwoorden, zijn we door de jaren heen wel op de hoogte gebleven van elkaars ontwikkelingen en werk. Informeel kruisten onze sporen met enige regelmaat maar nu met het versnellingsplan werken we samen om het werken met studiedata naar een hoger plan te tillen. Wat ons betreft werkt straks iedereen in het onderwijs veilig en betrouwbaar met eigen studiedata.

Nu zijn we een jaar bezig. Ik moet zeggen dat toen ik eraan begon ik wel ongeveer wist wie wat deed op het gebied van learning analytics en studiedata. Maar de omvang werd mij pas écht duidelijk toen ik in de zone zat en we met alle aspecten (AVG, ethiek, techniek.) aan de slag gingen. Als je dan als groep dingen deelt over wat iedereen aan het doen is, blijkt dat je van veel dingen ook niets weet. Het blijkt gewoon zeer zinvol om samen te werken om het onderwerp verder aan te jagen. De omvang van het onderwerp is simpel weg te groot om hier in je eentje binnen je instelling aan te werken.

CV
1971 geboren in Heerlen

1993 tot 1996 – HTS in Apeldoorn, 2003 – 2005 ICT Management aan Middlesex University, 2012 tot 2016 Promotie Toepaste Economie bij de TU Delft, Radboud Universiteit en Universiteit van Antwerpen

Sinds 2011 werkzaam bij de Open Universiteit