Interview Eline van Hove en Roos van Leeuwen: Betrek studenten en ‘break things’

Betrek studenten en ‘break things’

Het bestuursjaar van Roos van Leeuwen (LSVb) en Eline van Hove (ISO) zit er bijna op. Daarmee komt er ook een einde aan hun deelname aan de stuurgroep van het Versnellingsplan. Deze week geven zij het stokje over aan het volgende bestuur. In dit interview kijken we met hen terug op een veelbewogen jaar.

Hoe kijken jullie terug op het afgelopen jaar bij het Versnellingsplan?

Eline: “Voor mij springt de 24-uurssessie in november eruit. Het Versnellingsplan en het werk van de verschillende zones ging daarmee voor mij veel meer leven. Als ik terugkijk op de eerste zes maanden van mijn bestuursjaar, dan is de portefeuille ‘Onderwijs en privacy’ vrij rustig van start gegaan. In januari kwam daar ineens de hack bij de Universiteit Maatricht. En in maart volgde de Coronacrisis. Dat heeft veel impact gehad op digitalisering en onderwijsinnovatie.”

Het enthousiasme onder de deelnemers en hun nieuwsgierigheid om te horen wat wij van hun plannen vinden is groot.

Roos: “Dat zijn ook voor mij de high lights van afgelopen jaar, logisch ergens. Het heeft mij verrast hoeveel zoneleden uit het Versnellingsplan geïnteresseerd waren om met ons in gesprek te gaan over hun werkzaamheden. Ze wilden van ons horen wat wij van hun plannen vonden en ik vond deze gesprekken heel inspirerend. Het heeft mij aangespoord om met studenten hierover in gesprek te gaan om ook als belangenbehartiger van studenten hun meningen en ideeën te kunnen terugkoppelen en erover te kunnen nadenken hoe we tot samenwerking kunnen komen. Digitalisering is toch een relatief nieuw onderwerp. Door meer hierover te praten stimuleer je studenten ook hun mening te geven over alle ontwikkelingen.”

Het is belangrijk om met verschillende partijen in gesprek te blijven over die digitalisering en om het hoog op de agenda te houden.

Aandacht uit Den Haag

Het enthousiasme is iets dat ook Eline herkent: “Het enthousiasme onder de deelnemers en hun nieuwsgierigheid om te horen wat wij van hun plannen vinden is groot. In januari presenteerden de zones hun plannen voor 2020, ik vond dat heel goed om te zien. Nu is het interessant om te zien wat daarvan is veranderd door corona. Ik heb ook twee werkbezoeken met Minister Van Engelshoven meegemaakt, een fysiek, een online. Het is heel goed om te zien dat er ook vanuit de minister veel aandacht voor het Versnellingsplan is.”

 

De aandacht uit Den Haag en het belang hiervan onderstreept Roos: “Er is natuurlijk ook veel aandacht voor het Versnellingsplan vanuit de Tweede Kamer. In november heb ik deelgenomen aan een rondetafelgesprek om vanuit studentperspectief bij te dragen aan het gesprek over digitalisering. Dan merk je dat het belangrijk is om met verschillende partijen in gesprek te blijven over die digitalisering en om het hoog op de agenda te houden.”

Eline vult aan: “Ik hoop dat men in gesprek blijft hierover. Recent hebben we met het ISO, het ComeniusNetwerk en het Versnellingsplan Reflection Rooms georganiseerd waarin we met veel studenten en docenten over de digitalisering van het onderwijs in het licht van de coronacrisis hebben gesproken. In sneltreinvaart hebben we ervaringen en ideeën uitgewisseld, maar we waren nog lang niet uitgepraat. Ik hoop dat deze uitwisseling in de toekomst vaker plaats zal vinden.”

Is er een project uit een zone waar jullie het meest naar uitkijken?

Roos: “Ik ben zelf heel benieuwd naar de landelijke onderwijscatalogus van de zone Flexibilisering. Ik hoop dat ze het ook echt voor elkaar te krijgen deze te realiseren, omdat het ook echt een voorwaarde is om de flexibilisering van onderwijs in de praktijk te kunnen realiseren. Je hebt als student ook extra voorlichting en begeleiding nodig op het moment dat het onderwijs veel meer flexibiliseert. Als het lukt die landelijke catalogus te realiseren, hebben we een grote stap gezet. Daarnaast ben ik heel blij om te zien dat we naar de ethische kant van (het gebruik van) studiedata kijken. Ik denk dat het goed is dat daar binnen de zone Studiedata veel aandacht voor is.”

Pilot Studentmobiliteit en digitale leermaterialen

 

Het belang van het ethisch omgaan met studiedata, staat ook hoog op de lijst van Eline. Ze voegt toe: “Ik kijk ook uit naar de resultaten van de Pilot Studentmobiliteit van de zone Flexibilisering. Ik hoop dat er nog veel meer instellingen een soortgelijke pilot mee zullen doen. Met behulp van goede pilots kan er meer geleerd worden over hoe we het voor studenten mogelijk kunnen maken om buiten de gebaande paden en op andere instellingen onderwijs te volgen. Daarnaast kijk ik uit naar de ontwikkelingen rond digitale leermiddelen. Ik hoop dat het lukt om stappen te zetten om de uitwisseling van ontwikkelde digitale leermaterialen beter te faciliteren. En ik hoop dat daarin ook de docenten worden meegenomen, zodat zij deze digitale materialen weten te vinden en ze ook zullen gebruiken in hun onderwijs. Ik denk dat digitale leermaterialen ook kunnen bijdragen aan de inclusiviteit van het onderwijs. Je kunt op die manier een breder palet aan onderwijsmiddelen aanbieden, waardoor een student makkelijker een vorm kan vinden die bij zijn of haar behoeften past.”

Ik hoop dat andere landen bij ons op studiereis komen om te leren van het Versnellingsplan.

De Coronacrisis

Het voordeel van diversiteit in leermiddelen geldt ook voor diversiteit in onderwijsaanbod. Want zonder afbreuk te willen doen aan de crisis die de Coronacrisis is, zijn er voor het onderwijs ook positieve kanten. Roos vertelt: “Ik vind het mooi om te zien hoe we als gevolg van de Coronacrisis hebben bewezen dat digitaal onderwijs voor heel flexibel onderwijs kan zorgen. Daarbij zie je dat er studenten zijn waarvoor het echt een enorm verschil maakt dat ze hun onderwijs online kunnen volgen. Deze studenten komen veel beter uit de verf. We moeten alleen wel een balans vinden, want aan de andere kant zie je studenten voor wie online onderwijs niet werkt. We hebben dus beide vormen hard nodig, waarbij je als student de keuze hebt.”

Roos: “Ik hoop dat de zone Digitale (open) leermaterialen en de zone Flexibilisering in het uitvoeren van hun projecten aandacht blijven houden voor studentenwelzijn en begeleiding van studenten. Het is zo belangrijk om bij studenten na te gaan hoe het met ze gaat en hoe ze hun studie doorkomen.”

Eline vult aan: “Het zou misschien zelfs iets zijn voor de zone Docentprofessionalisering, want ook docenten spelen een rol in de begeleiding van studenten.”

Welke resultaten hopen jullie te zien aan het eind van het Versnellingsplan?

Eline: “Ik hoop dat er heel veel studenten zijn die het verschil merken in hun onderwijs. En ik hoop dat er nog steeds heel veel energie is onder deelnemers en instellingen. Ik zou graag zien dat de projecten en netwerken die zijn opgezet doorgaan, ook na het Versnellingsplan. Daarnaast zou het geweldig zijn als we resultaten geïmplementeerd krijgen in instellingen die niet meedoen in een zone of aan het Versnellingsplan, en dat we ook mensen buiten het Versnellingsplan meekrijgen, dus niet alleen de enthousiaste voorlopers.”

Het is van belang dat het veld denkt: ‘Dit is wat we zochten,’ en dat het aansluit bij hun behoeften.

Daar is Roos het roerend mee eens: “Ik kijk uit naar het moment dat de eindproducten er zijn en we kunnen zien hoe deze gecommuniceerd en gedissemineerd worden. Daarbij is het van belang dat het veld denkt: ‘Dit is wat we zochten,’ en dat het aansluit bij hun behoeften. Het moet mensen dus niet het gevoel geven dat ze extra werk moeten verzetten om producten en resultaten uit het Versnellingsplan te gebruiken of te implementeren in hun dagelijkse onderwijspraktijk. Dus zorg dat je producten toepasbaar zijn op het veld, en in heel Nederland.”

Eline: “Oh, en ik hoop dat andere landen bij ons op studiereis komen om te leren van het Versnellingsplan en denken: ‘Dat hebben wij ook nodig!’”

Wat willen jullie nog meegeven aan de Versnellingsteams?

Eline: “Bij het ene project zie je het effect voor studenten sneller dan bij het andere. Het blijft voor zones een uitdaging om bij alles wat ze doen studenten te betrekken en zich te blijven toetsen aan de vraag: ‘Wat hebben studenten hieraan?’ Dat is mijn belangrijkste aanbeveling: benut de creatieve en kritische denkkracht van studenten om tot betere plannen en projecten te komen.”

Benut de creatieve en kritische denkkracht van studenten om tot betere plannen en projecten te komen.

Roos onderstreept het belang van het betrekken van studenten: “Als ik nadenk over sommige zones, dan vraag ik me af hoeveel contact er is met studenten en docenten. Als die groep alleen het eindproduct in handen krijgt, weet je niet zeker of het aansluit bij hun behoeftes. Het is juist mooi als je nu al het enthousiasme bij studenten en docenten kan aanwakkeren voor het werk van de zones. Studenten hebben heel veel ideeën over hoe het onderwijs nog beter kan en willen graag bijdragen. Ze moeten alleen weten dat er een podium is waar ze een plek kunnen krijgen om die bijdrage te leveren. Neem de SURF Onderwijsdagen. We hebben daar een groep studenten naartoe geholpen. Die waren enorm enthousiast, en vonden het leuk om alle ontwikkelingen rondom digitalisering te zien, en er zijn nog veel meer studenten die dit zouden willen.”

Studenten hebben heel veel ideeën over hoe het onderwijs nog beter kan en willen graag bijdragen.

Eline vindt het daarnaast belangrijk dat de teams hun successen vieren. Eline: “Het zorgt voor goede energie en het zorgt ervoor dat mensen met je mee willen vieren in de toekomst en enthousiast worden voor de projecten en producten.” De energie van aanpakken ziet ook Roos graag: “Blijf niet te lang hangen in het plannen en nadenken. Ga in gesprek met studenten en docenten, test op kleine schaal, en wat mislukt, daar leer je ook van.”

Nog een laatste woord van jullie kant?

Eline: “Ja, benut de kansen van de Coronacrisis, maar blijf kritisch over welke aspecten je wel en niet mee wilt nemen naar de toekomst. Daar moet over nagedacht en gesproken worden, en dat gesprek is uitermate geschikt om met studenten te voeren.”

Roos: “Ik zou mooi vinden als instellingen het idee van concurrentie zouden loslaten, en in plaats daarvan focussen op hoe ze kunnen samenwerken en elkaar kunnen aanvullen.”

Na hun veelbewogen bestuursjaar is het tijd voor de volgende stap. Eline begint haar baan bij Hiemstra & De Vries in Utrecht. Roos gaat haar scriptie schrijven en studeert daarmee af van de master Toegepaste Ethiek. We danken Eline en Roos voor hun inzet afgelopen jaar en wensen ze allebei veel succes in de toekomst!