Inzicht in het EdTech ecosysteem – deel 1

Leiden – Delft – Erasmus: Living Education Lab
‘Ik had niet verwacht dat ik zoveel uit mijn minor zou halen. Tijdens de minor werkte ik aan een oplossing voor een probleem waarin ik geïnteresseerd was en terwijl ik hiermee bezig was, kon ik een netwerk opbouwen’, aldus een enthousiaste Vincent Smeding, student Pedagogische wetenschappen aan de Erasmus Universiteit. Tijdens zijn opleiding volgde hij de minor ‘Future Learning’ van ErasmusX waarin hij een app heeft ontworpen. Nu is hij bezig met de verdere ontwikkeling hiervan.

De minor die Vincent heeft gevolgd wordt momenteel uitgebreid tot een Leiden-Delft-Erasmus minor genaamd ‘. In deze verbeterde opzet draagt de Universiteit Leiden bij met pedagogische kennis en de TU Delft met kennis over technology design. Marcus Specht, betrokkene bij de nieuwe minor, vertelt dat de vraag naar deze minor voornamelijk vanuit Leiden kwam: ‘Zij zagen dat er vanuit docenten veel vraag is naar technische ondersteuning. Hoe kunnen we ICT inzetten om ons onderwijs te versterken?’

Het doel van de minor is dan ook om de studenten te leren (in de toekomst) advies te geven over de implementatie van ICT in het onderwijs. In de eerste tien weken van de minor maken studenten kennis met verschillende technologieën, zoals games, analytics en AI. In het tweede blok werken ze aan de hand van een eigen probleem een casus uit. De nieuwe minor start in het academisch jaar 2023-2024, maar lijkt nu al een goede toevoeging aan de bestaande EdTech onderwijsprogramma’s.

Fontys: EdTech minor
Een andere Nederlandse minor die studenten wil introduceren in de wereld van educatieve technologie is de minor EdTech van Fontys. Deze minor is gericht op het bedenken van nieuwe EdTech-ideeën. Volgens mede-ontwikkelaar Rens van der Vorst is er namelijk zowel bij docenten als in de markt een volstrekte ideeënarmoede rondom EdTech. ‘Als je docenten uitdaagt om met een gaaf idee te komen, zien we toch vaak varianten op bestaande toepassingen. We zien weinig hele leuke, nieuwe ideeën.’ Het streven is om vanuit de minor bij te dragen aan een ecosysteem: ‘Het mooiste zou natuurlijk zijn als er elk jaar één of twee startups uit de minor voortkomen en deze startups vervolgens weer meedraaien in de minor als stakeholder of inspiratiebron. Zo streven we ernaar om een heel ecosysteem te ontwikkelen.’

Het open karakter van de minor draagt hieraan bij door studenten zelf te laten bepalen wat ze willen leren en op wat voor manier ze beoordeeld worden. Aan het begin van de minor maken de studenten productteams, die bestaan uit één tot drie studenten. In sprints van drie weken zoeken de teams een stakeholder, waaraan ze presenteren wat ze voor elkaar hebben gekregen. Inmiddels zijn er al twee bedrijven voortgekomen uit de focus van Fontys op het gezamenlijk oppakken van EdTech projecten met studenten: Ik leer alles en OpenMaze.

Universiteit Twente: Educational Science and Technology
Naast de twee minors, is er in Nederland ook een master waarbij de focus ligt op onderwijsinnovatie en EdTech: de master Educational Science and Technology van de Universiteit Twente. Het doel van deze master is om studenten op te leiden tot onderzoeker, consultant (adviseur) en/of ontwerper van onderwijskundige leersystemen. Dit wordt gedaan door te werken vanuit de praktijk. Tessa Eysink, opleidingsdirecteur van de master, vertelt: ‘We maken veel gebruik van cliënten, gaan vaak naar het bedrijfsleven toe en we gebruiken real-life casussen’, iets waar de studenten erg tevreden over zijn.

In de master wordt gewerkt aan de hand van twee domeinen: het onderwijsdomein en het human resource development (HRD) domein. Binnen de master zijn studenten verder vrij om hun eigen profiel samen te stellen. De nadruk ligt op domein-expertise en kritisch reflecteren. Zo geeft Tessa aan: ‘Wat we heel belangrijk vinden is dat de vaardigheden die de studenten leren ook echt geïntegreerd worden en in samenhang worden aangeboden; een duidelijke mix tussen theorie en praktijk. Daarnaast hechten wij veel waarde aan de persoonlijke leerpaden van de studenten’. Die persoonlijke leerpaden zijn ook nodig, want de samenstelling van de groep studenten is divers. Zo volgen buitenlandse studenten de master, maar ook studenten met een hbo-opleiding of een wo-bachelor psychologie.

Toekomst en mogelijkheden
De kracht van deze onderwijsprogramma’s is dat ze op de praktijk gericht zijn en toegankelijk zijn voor een breed scala aan studenten. Op deze manier kunnen studenten vanuit verschillende studierichtingen kennismaken met de wereld van educatieve technologie en in multidisciplinaire teams werken aan het ontwikkelen van innovatieve EdTech oplossingen. Innovatie ontstaat immers wanneer mensen met verschillende achtergronden en perspectieven naar hetzelfde vraagstuk kijken.

Dat aan deze onderwijsprogramma’s veel positieve aspecten zitten, is duidelijk. Er zijn echter ook uitdagingen. Zo is een brug slaan tussen EdTech leveranciers en onderwijsinstellingen – ondanks het praktijkgerichte programma – nog geen belangrijk doel binnen de programma’s. Ook zien de betrokkenen uitdagingen in het werven van studenten. De EdTech markt is nog in ontwikkeling, en er liggen mogelijkheden in het benadrukken van de maatschappelijke impact.   

Hoewel de programma’s een verschillende focus hebben, van EdTech ontwerp tot advies over ICT-implementatie in het onderwijs, dragen ze allemaal op hun eigen manier bij aan het EdTech ecosysteem. Gezien de groei van EdTech zien we de komende jaren veel kansen voor meer programma’s op andere hogescholen en universiteiten.

Deel 2 van dit tweeluik verschijnt in november. In dit artikel zoomen we in op de incubatie en investeringsmogelijkheden voor nieuwe EdTech bedrijven.